Ingezonden door creatie op vr, 29/05/2015 - 16:21
- Is röntengenstraling slecht voor de gezondheid?
De mensen die de röntgenapparatuur bedienen, staan niet voor niets achter een scherm wanneer ze op de knop drukken. Nu zijn zij natuurlijk de hele dag in de buurt van de röntgenapparaten, dus de hoeveelheid straling die zij zouden kunnen oplopen, is niet vergelijkbaar met de vier röntgenfoto’s die er bij het bevolkingsonderzoek borstkanker meestal per persoon genomen worden.
De regel blijft echter dat er geen onnodige röntgenfoto’s dienen te worden gemaakt, omdat de straling kankerverwekkend kan zijn. En het aantal röntgenfoto’s dat bij tandarts- en ziekenhuisbezoeken van iemand gemaakt worden, kan over de jaren aardig oplopen.
- Redt het bevolkingsonderzoek borstkanker levens?
In februari 2014 heeft het Swiss Medical Board een rapport uitgebracht waarin het instellen van een bevolkingsonderzoek borstkanker afgeraden wordt en waarin geadviseerd wordt de bestaande doorlichtingsprogramma’s af te bouwen. Het Swiss Medical Board is een onafhankelijke instelling die alle Zwitserse kantons adviseert.
Dit advies was wereldwijd nogal een knuppel in het hoenderhok, en in een artikel in het New England Journal of Medicine van mei 2014 geven twee leden van het Swiss Medical Board een nadere toelichting op hun overwegingen.
Een van de artikelen die ze citeren, is een analyse van acht onderzoeken die het regelmatig maken van mammografieën vergeleken met geen röntgenfoto’s, en waarbij de indeling van de vrouwen in de twee groepen aan het toeval was overgelaten. Dit artikel verscheen in juni 2013 in The Cochrane Database of Systematic Reviews. In deze acht onderzoeken werden 600.000 vrouwen gevolgd die in leeftijd varieerden van 39 tot 74 jaar.
Bij de twee onderzoeken waarbij de indeling voldoende aan het toeval was overgelaten, bleken de mammografieën geen sterfgevallen te voorkomen. In de groepen die wel doorgelicht waren, kwamen wel meer operaties voor, zowel borstbesparende operaties als complete borstafzettingen. Deze vrouwen werden ook veel vaker bestraald. De auteurs concluderen dat voor iedere 2000 vrouwen die tien jaar lang gevolgd worden, er één sterfgeval door borstkanker voorkomen wordt. Daar staat tegenover dat tien gezonde vrouwen volkomen onnodig behandeld worden en dat 200 vrouwen jarenlang onnodig in angst zitten vanwege foute analyses.
Dit wordt tegenwoordig ook aangegeven in de folder die in Nederland met de uitnodiging voor het bevolkingsonderzoek wordt meegestuurd: Borstkanker wordt bijna altijd behandeld. Bij ongeveer 1 op de 10 vrouwen die meedoen aan het bevolkingsonderzoek en bij wie een afwijking gevonden is, groeit borstkanker zo langzaam dat zij er tijdens hun leven geen last van zouden hebben gehad. Een behandeling was dan niet nodig geweest. Dat is een nadeel van het bevolkingsonderzoek. Lees ook nadeel-bevolkingsonderzoek.
De folder zegt ook nadrukkelijk: U beslist zelf of u zich wel of niet wilt laten onderzoeken. Maar even verderop staat ook: Het onderzoek is vooral nuttig als u iedere keer meedoet. We vergelijken dan de nieuwe röntgenfoto’s met de vorige om te kijken of deze verschillen. Daardoor kan borstkanker vroeger ontdekt worden. Het is en blijft dus een moeilijke beslissing om te nemen.
- Wat verwachten vrouwen zelf?
In oktober 2003 is er in het International Journal of Epidemiology een artikel verschenen over wat vrouwen denken dat het nut is van een bevolkingsonderzoek naar borstkanker. Er zijn voor dit artikel in totaal 4140 willekeurig gekozen vrouwen van vijftien jaar en ouder telefonisch geënquêteerd in vier landen, te weten de Verenigde Staten, Groot Brittannië, Italië en Zwitserland.
Er wordt nogal wat reclame gemaakt voor bevolkingsonderzoeken, en uit dit artikel blijkt dat dit leidt tot onrealistische verwachtingen. Zo dacht 62 procent van de geënquêteerde vrouwen dat het bevolkingsonderzoek het aantal sterfgevallen aan borstkanker halveerde; 75 procent verwachtte dat het bevolkingsonderzoek na tien jaar tien of meer sterfgevallen per duizend vrouwen had voorkomen. Het zal u inmiddels duidelijk zijn geworden dat deze verwachtingen veel te optimistisch zijn.
