Wat wordt bedoeld met ontspanningsoefeningen?

Er worden drie soorten oefeningen genoemd: ademhalingsoefeningen, lichamelijke activiteiten (progressieve spierrelaxatie ook wel PMR genoemd) en gedachtenoefeningen.
Het doel van de ademhalingsoefeningen is het bereiken van een rustige, regelmatige buikademhaling. Deze oefeningen zijn niet geschikt voor patiënten met veel vocht in de buik of ernstige longkwalen.
Bij de progressieve spierrelaxatie worden afzonderlijke spiergroepen eerst aangespannen en vervolgens ontspannen, waardoor het verschil tussen spanning en ontspanning duidelijk voelbaar wordt. Deze oefeningen zijn niet geschikt voor mensen die gevoelig zijn voor spierkrampen; voor mensen met pijnlijke of verzwakte spieren moeten ze aangepast worden.
De gedachtenoefeningen zijn een vorm van geleide fantasie waarbij de patiënt gevraagd wordt zich bij bepaalde lichaamsdelen bepaalde gewaarwordingen voor te stellen, zoals warm, koel, licht, zwaar, ontspannen; dit wordt autogene training genoemd. Ook kan een patiënt worden uitgenodigd zich een plaats of situatie voor te stellen waar hij zich prettig voelt; dit heet geleide visualisatie. Deze oefeningen zijn niet geschikt voor mensen die verward of psychotisch zijn, of acute, hevige pijn hebben.
Voor al dit soort oefeningen zijn cd’s verkrijgbaar. Ze kunnen ook speciaal ingesproken worden gericht op de behoeften van de specifieke patiënt.